Ví Dặm hay Ví Giặm, Hát Giặm hay Hát Dặm là đúng chính tả tiếng Việt, giải thích nghĩa Ví Giặm là gì, hát Giặm là gì. Nhìn chung, thống kê cho thấy số người dùng từ Ví Dặm, Hát Dặm chiếm đa số. Nhưng một hội thảo lớn và được quê hương loại hình nghệ thuật này Nghệ An đã công nhận Ví Giặm mới là cách viết đúng chính tả, đúng nghĩa nhất. Vì thế Hát Giặm cũng là cách dùng đúng.
Ví Giặm là loại hình nghệ thuật dân gian nổi tiếng, gắn liền với mảnh đất xứ Nghệ. Hãy cùng Yeutrithuc.com đi tìm lý do vì sao Ví Giặm là đúng mà không phải Ví Dặm nhé.
– Giây Mực hay Dây Mực
– Dậm Chân hay Giậm Chân
– Dời Mắt hay Rời Mắt
– Cổ Xúy hay Cổ Súy
– Hút Xách hay Hút Sách
– Con Giòi hay Con Dòi
Ví Giặm hay Ví Dặm, Hát Giặm hay hát Dặm
Như đã nói ở trên, xét về mức độ sử dụng phổ biến, từ Ví Dặm xuất hiện nhiều hơn Ví Giặm. Từ điển của Hội Khai Tiến Đức ghi. Dặm là một lối hát mà trong đó có nhiều người tham gia hát cùng nhau. Còn tác giả Hoàng Phê thì gi, Hát Dặm là một lối hát phổ biến ở khu vực Nghệ Tĩnh, với nhịp điệu dồn dập đặc trưng theo thể thơ 5 chữ, trong đó 2 câu cuối bao giờ cũng tạo điểm nhấn nhờ lặp lại cả âm vận và câu chữ của nhau.
Vậy cuối cùng thì Ví Dặm hay Ví Giặm, Hát Dặm hay Hát Giặm mới đúng? Nên nhớ, cả hai cách giải thích ở trên đều không lý giải được nguồn gốc của từ Ví Dặm. Hai cuốn từ điển trên cũng giải thích, Giặm là Thêm Vào Chỗ Trống, giống với cách lập luận mà Yeutrithuc.com sẽ trình bày ở ngay bên dưới. Đây là mấu chốt dẫn ta tới câu trả lời đích xác nhất.
Tìm hiểu thêm ta thấy cuốn Từ Điển của Đỗ Thị Kim Liên khẳng định Ví Giặm mới là đúng. Bởi theo bà, nói là Giặm vì bài nào cũng chứa ít nhất một câu lặp lại câu trước giữa khoảng trống hai khổ. Nó giống như hành động giặm mạ truyền thống, tức giặm thêm vào chỗ trống.
Tác giả Nguyễn Văn Ẩm còn giải thích thêm, Giặm trong Hát Giặm không chỉ là thêm vào hay lặp lại. Tại vùng Nghệ Tĩnh, từ Giặm Ló Giặm Lúa, Giặm Má Giặm Mạ là khi nhiều thửa ruộng có khóm lúa bị chết, nên phải giặm lại, tức cấy lại vào chỗ cây lúa héo kia.
Cuối cùng, sự kiện đánh dấu bước ngoặt cho câu trả lời Ví Giặm hay Ví Dặm đã diễn ra. Đó là hội thảo khoa học mang tên “Bảo tồn và phát huy các giá trị dân ca hò, ví, giặm xứ Nghệ” được tổ chức vào năm 2011 trên chính mảnh đất Ví Giặm là Thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An.
Các nhà nghiên cứu sau khi tham khảo nhiều lập luận vững chắc đã thống nhất từ nay dùng từ Ví Giặm trên tất cả văn bản. Vậy nên, Ví Giặm là cách viết chuẩn và chính thống nhất, mong mọi người viết đúng. Hãy cùng YeuTriThuc.com chia sẻ kiến thức này để không ai nhầm lẫn Ví Dặm hay Ví Giặm, Hát Dặm hay Hát Giặm nữa, nhằm góp phần gìn giữ sự trong sáng của tiếng Việt.